Permethrin và những ứng dụng trong ngành hóa dược

Permethrin (C₂₁H₂₀Cl₂O₃) là chất hóa học được sử dụng phổ biến trong lĩnh vực điều chế thuốc diệt muỗi, thuốc bảo vệ thực vật và các sản phẩm kem dưỡng da, thuốc trị ghẻ, chấy ở người. Cơ chế diệt côn trùng của nó là phá vỡ chức năng của các tế bào thần kinh của côn trùng khi tiếp xúc với chúng.

Permethrin được phát hiện vào năm 1973 và nằm trong danh sách các loại thuốc thiết yếu của Tổ chức Y tế Thế Giới (WHO). Các loại thuốc chứa hóa chất này cũng được coi là hiệu quả, an toàn và cần thiết cho mọi hệ thống y tế.

Hình 1: Cấu trúc phân tử của Permethrin

Ứng Dụng Của Permethrin Trong Y Tế

Permethrin có trong thành phần nhiều loại kem dưỡng da. Nó được chỉ định dùng để phòng ngừa và điều trị cho những người bị chấy, ghẻ.

Hình 2: Một loại kem trị ghẻ sử dụng Permethrin

Phương pháp điều trị ghẻ: Người lớn và trẻ em trên 2 tháng tuổi được hướng dẫn thoa kem lên toàn bộ cơ thể từ đầu đến lòng bàn chân. Rửa sạch kem sau 8-14 giờ.

Phương pháp điều trị chấy: xức lên cho tóc, da đầu và cổ sau khi gội đầu. Để trong 10 phút và xả sạch. Tránh tiếp xúc với mắt.

Ngoài ra, nó còn được dùng trong các sản phẩm dầu chống muỗi, có thể xịt trực tiếp lên người và các vật dụng làm từ vải.

Ứng Dụng Của Permethrin Trong Kiểm Soát Dịch Hại

Đối tượng chủ yếu của Permethrin trong lĩnh vực này là ve và muỗi. Một phương pháp hữu hiệu nhằm giảm quần thể ve trên hươu là dùng các con chuột và bông sợi có tẩm hóa chất. Chuột sẽ dùng các sợi bông đó để lót ổ và ngay lập tức ve và ấu trùng chưa trưởng thành trên chuột bị tiêu diệt.

Hình 3: Thuốc diệt muỗi Permethrin 50EC

Ở các nước nhiệt đới, Permethrin đươc dùng để ngăn ngừa bệnh do muỗi như sốt rét, sốt xuất huyết. Nó là thành phần chính của các thuôc phun muỗi như Permethrin 50EC, Permecide 50EC,… và được tẩm vào các lưới chống muỗi, màn ngủ.

Tác Dụng Phụ Và Mức Độ An Toàn

Permethrin có thể gây kích ứng da nhẹ, an toàn cho người lớn và trẻ em trên 2 tháng tuổi. Các nghiên cứu trên động vật đã cho thấy nó không có ảnh hưởng đến khả năng sinh sản hoặc gây quái thai. Tuy nhiên, khi đang trong quá trình điều trị sử dụng thuốc, các bà mẹ được khuyến cáo tạm thời ngưng cho con bú.

Sử dụng quá mức thuốc còn có thể gây buồn nôn, đau đầu, suy nhược cơ khớp, tiết nhiều nước bọt, khó thở và co giật.

Permethrin không có bất kỳ độc tính đáng kể nào tác động đến gen hay gây đột biến ở người và động vật.

Cục Bảo vệ Môi sinh Hoa Kỳ (EPA) liệt permethrin vào danh sách chất gây ung thư cho con người dựa trên các nghiên cứu trên chuột. Khi được cho ăn thức ăn có chứa hóa chất, các cá thể này xuất hiện khối u trong gan và phổi. Ngoài ra, nó được xác định là có độc tính cao đối với các loài thủy sinh.

Dó đó, không nên lạm dụng hay đổ hóa chất này ra môi trường nước.